Financiën binnen de gemeente Nijmegen

Als gemeente vinden we het belangrijk om transparant te zijn in wat we bereiken tegen welke kosten. De cyclus van begroten en verantwoorden helpt daarbij. Tegelijkertijd zijn er ook manieren om door onderzoek scherp te krijgen waarin we onszelf kunnen verbeteren. Dat vindt plaats vanuit een externe blik, zoals door de Rekenkamer Nijmegen of de accountant. Maar het College van B&W moet ook zelfonderzoek doen. In de Gemeentewet staat hierover in artikel 213a dat “het college periodiek onderzoek doet naar de doelmatigheid en de doeltreffendheid van het door hem gevoerde bestuur.” Doel van deze onderzoeken is dat het college zichzelf scherp houdt op de wijze waarop zij beleid uit voert binnen de kaders die de gemeenteraad stelt. En dat het college zich hierover verantwoordt aan de gemeenteraad. Het gaat hierbij om beeldvorming over:

• Doelmatigheid: de mate waarin de gewenste prestaties en beoogde maatschappelijke effecten worden gehaald met een zo beperkt mogelijke inzet van middelen, of met de beschikbare middelen zo veel mogelijk resultaat wordt bereikt.
• Doeltreffendheid: mate waarin benoemde prestaties en geformuleerde maatschappelijke effecten van het beleid echt worden behaald.

Het college en de gemeenteraad maken hier afspraken over in de Nijmeegse verordening 213a.  Afspraken zijn o.a. dat het college jaarlijks een plan voorlegt aan de gemeenteraad over de keuze van onderwerpen. En dat het College de gemeenteraad informeert over de uitkomsten van het onderzoek. Een extra afspraak tussen gemeenteraad en college is dat er jaarlijks een subsidiestroom onderzocht wordt op effectiviteit. Er volgt medio 2022 een onderzoeksplan voor 2022 en 2023.

De Nijmeegse verordening 213a vindt u hier.

Verschil met onderzoek door rekenkamer en accountant.
Zelfonderzoek door het college op basis van verordening 213a, onderzoek van de Rekenkamer en de accountant hebben met elkaar gemeen dat ze zijn gericht op leren van wat we doen en het bijdragen aan het verbeteren van het functioneren van de gemeente. Maar er zijn ook verschillen:

• Bij zelfonderzoek draagt het college zelf de onderzoeksonderwerpen aan en voert deze vaak in eigen beheer uit. De resultaten koppelt het college terug aan de gemeenteraad.
• De accountant kijkt naar de getrouwheid (kloppen de cijfers) en (vooralsnog ook) de (financiële) rechtmatigheid (worden de regels nageleefd).
• De Rekenkamer heeft overlappende invalshoeken in de onderzoeken als het gaat om de mate waarin voorgenomen doelstellingen bereikt zijn tegen welke inspanning en kosten. De Rekenkamer kijkt daarbij ook breder naar de rolverdeling tussen gemeenteraad en college. Ook is de Rekenkamer Nijmegen onafhankelijk in agendering van onderwerpen en voert zij de onderzoeken zelf uit.